در سال ۱۹۸۷، کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی بهداشت، یک روز را به عنوان روز جهانی بدون دخانیات انتخاب کردند تا توجه مردم را به اپیدمی دخانیات جلب کنند. هدف از این کار افزایش آگاهی مردم در خصوص بیماری‌های قابل پیشگیری و مرگ‌های ناشی از دخانیات بود. در همان سال مجمع جهانی بهداشت، قطعنامه شماره ۴۰.۳۸ WHA را تصویب کرد و ۷ آوریل ۱۹۸۸ را روز جهانی عدم استعمال دخانیات نامگذاری کرد، یک سال بعد، قطعنامه جدید شماره ۱۹، ۴۲ WHA، برای کمک به مردم در ترک دخانیات تصویب شد. این مجمع، هرساله روز جهانی بدون دخانیات را ۳۱ ماه می برگزار می‌کند.
موضوع امسال روز جهانی بدون دخانیات «تعهد به ترک دخانیات» است. در این رابطه در سراسر جهان، چندین کمپین در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که افراد، ایده‌ها و نکاتی را برای کمک به دیگران در ترک سیگار، با استفاده از هشتگ Commit to quit ارسال می‌کنند. این هشتگ می‌تواند باعث الهام بخشیدن به مردم و پرهیز از مصرف دخانیات شود. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، در حال حاضر، بیش از ۷۰٪ از ۱.۳ میلیارد نفر مصرف‌کننده دخانیات در دنیا، به امکانات لازم برای ترک موفقیت‌آمیز دخانیات دسترسی ندارند. این شکاف در دسترسی به امکانات و خدمات ترک، در سال گذشته به دلیل تمرکز کادر بهداشت و درمان برای کنترل بیماری کووید-۱۹ تشدید شده‌است.
روز جهانی بدون دخانیات. فرصتی برای یادآوری به مردم و جامعه جهانی بهداشت است، باید یادآور شد که دخانیات از مهمترین عوامل بیماری سرطان و بیماری‌های غیرواگیر است. دخانیات سالانه باعث بیش از ۸ میلیون مرگ در جهان می‌شود که ۳ میلیون از مرگ‌ها بر اثر سرطان است.
دود دست دوم سیگار (دود تحمیلی) در سال، بیش از ۱ میلیون نفر را به کام مرگ می‌کشاند که ۶۵۰۰۰ نفر از آنها کودکان هستند. از ۱.۳ میلیارد نفر سیگاری که در دنیا وجود دارد، ۸۰٪ آنها در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، زندگی می‌کنند. علاوه بر این در منطقه جنوب شرقی آسیا، بسیاری از مردم از محصولات دخانی بدون دود استفاده می‌کنند که دلیل اصلی شیوع بالای سرطان‌های سر و گردن در آن منطقه است.
دخانیات نه‌تنها سلامت مردم را به خطر می‌اندازد، بلکه از نظر اقتصادی، هزینه‌های بهداشتی و از دست رفتن بهره‌‌وری خسارت سنگینی را برای کشورها در پی دارد. پژوهش‌ها بیانگر این است که هزینه‌های درمان بیماری‌های ناشی از دخانیات، بسیار بیشتر از درآمد حاصل از فروش محصولات دخانی است. علاوه بر این تقریباً ۱۰% بیمارانی که از سرطان نجات پیداکرده‌اند، به مدت ۹ سال پس از تشخیص همچنان سیگار می‌کشند، این مسئله نشان‌دهنده اهمیت برنامه‌های جامع ترک، و حمایت از بیمارانی است که با وجود سرطان همچنان به استعمال سیگار ادامه می‌دهند.
از دیدگاه سلامت عمومی، اقدامات متعددی می‌تواند برای کمک به افراد در ترک دخانیات انجام شود. به عنوان مثال، مالیات بر دخانیات و افزایش قیمت‌ها شیوع مصرف سیگار را کاهش می‌دهد. همچنین ایجاد مکان‌های عاری از دخانیات باعث افزایش احتمال ترک موفقیت‌آمیز سیگار، کاهش قرار گرفتن در معرض دود دست دوم دخانیات و جلوگیری از عادی‌سازی مصرف آن در جامعه می‌شود که این مورد در رابطه با الگوبرداری نوجوانان و کودکان بسیار مهم است، مطالعات نشان داده‌است که رویکردهای بازاریابی مستقیم یا غیرمستقیم موجب افزایش احتمال ادامه استفاده از دخانیات در افراد شده و تصورات عمومی در مورد استعمال دخانیات را به عنوان مقبولیت اجتماعی افزایش می‌دهد از این رو وجود قوانین منع‌کننده تبلیغ و حمایت از دخانیات از اهمیت بالایی برخوردار است.
تدوین و ترجمه: مرکز تحقیقات کنترل دخانیات
این مطالب ترجمه‌ای است از:
https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/quit-tobacco-to-be-a-winner
