نقدی صریح و تلخ بر تلخی دود از منتقدی تلخ تر از صراحت
در واکنش به صحنه سیگار کشیدن منتقد سینما در برنامه «وطن و تن» منتشر شد؛

نمایش صحنه سیگار کشیدن توسط فراستی منتقد سرشناس سینما در نخستین قسمت از برنامه «وطن و تن» با نقد تند کارشناسان جمعیت مبارزه با دخانیات ایران همراه شد.
به گزارش روابط عمومی «جمعیت»، متن این نقدها به شرح ذیل است :
جناب آقای فراستی، استاد بزرگ نقد و تفسیر! این بار اما نه به نقد فیلم، بلکه به نقد صحنهای از وطن و تن میپردازیم که خود شما در مقام مجری و مفسر بودید. همان صحنهای که سیگار افروخته را با حوصلهای مثالزدنی دود میکنید و بیآنکه بدانید، قلب قوانین دخانیات و سلامت عمومی را دودآلود میکنید.
ما عادت داشتیم از تیزی نگاه نقادانه شما را بشناسیم اما حقیقت اینجاست که، وقتی نقدهای تندتان نثار فیلمهای بیجان میشود، چرا سیگار بی جان را در قاب تصویر جان میبخشید؟ مگر نه اینکه قانون را هم در نظر نگیریم آیا سلامت جامعه کم اهمیتتر از فرم فیلم و محتوای آن است؟
باور کنید ذوق و جذابیت شخصیت، به دود و آتش نیازی ندارد! تاثیرگذارترین هنرمندان از هوش و قلمشان اعتبار میگیرند، نه از سیگاری که آرامآرام سوختن خودش را فریاد میزند و الگوسازی اشتباهی برای جوانان رقم میزند.
اگر امروز مردم و مسئولان با جدیت پیگیر تصویب سیاستهای سختگیرانه علیه نمایش دخانیات در رسانهاند، باید هنرمندان و منتقدان سرشناس با رفتارشان یاد بدهند که به قانون و سلامت احترام بگذاریم.
پس بیایید، به رسم همیشه که بیملاحظه نقد میکنید، این بار بیتعارف رفتار خودتان را نقد کنیم؛ تا هنر نه در دود سیگار، بلکه در هوای پاک سهم بیشتری بیابد!
و اما نقدهای دیگر کارشناسان:
سیگار کشیدن در رسانهها، به ویژه از سوی چهرههای شناختهشده، پیامدهای خطرناکی دارد. آغاز برنامهای با سیگار روشن، نه تنها سلامت فرد را به خطر میاندازد، بلکه جوانان را به عادیسازی این رفتار خطرناک تشویق میکند. ما به عنوان جامعه، باید نسبت به این موضوع حساس باشیم و از ترویج دخانیات در هر شکلی جلوگیری کنیم. وقت آن است که صدای ما شنیده شود!
و اما نقدی دیگر :
بیانیه انتقادی پیرامون نمایش استعمال دخانیات در آثار سینمایی کشور
با احترام و دغدغهای عمیق نسبت به سلامت عمومی جامعه و بهویژه جوانان عزیز کشورمان، بدینوسیله نگرانی خود را نسبت به روند رو به رشد نمایش صحنههای استعمال دخانیات توسط بازیگران در آثار سینمایی اعلام میداریم.
بر اساس قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، هرگونه تبلیغ مستقیم یا غیرمستقیم مصرف فرآوردههای دخانی ممنوع است و نهادهای فرهنگی و هنری موظف به رعایت این قانون هستند. با این حال، در تولیدات اخیر شاهدیم که تصویر هنرمندانی که سیگار میکشند، بدون هیچ نقد یا هشدار، در قالبهای قهرمانانه، روشنفکرانه و حتی معترضانه به مخاطبان بهویژه نسل جوان ارائه میشود.
بهعنوان نمونه، در قسمت اول مجموعه «وطن و تن» سکانس استعمال سیگار نمایش داده میشود و این عمل، با تأکید بر جلوههای بصری و بدون اشاره به مخاطرات جدی آن، جلوهای جذاب یافته است. این شیوهپردازی، علاوه بر نقض قانون، میتواند به عادیسازی مصرف دخانیات و القای هنجار سیگار کشیدن میان جوانان بینجامد.
این نوع تصویرسازی نه تنها مغایر با قوانین جاری است، بلکه با نقش تربیتی هنر در جامعه تضاد دارد. استفاده از سیگار به عنوان عنصر شخصیتپردازی، به مرور زمان حساسیت عمومی نسبت به آسیبهای جبرانناپذیر دخانیات را کاهش میدهد.
از مسئولان محترم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان سینمایی و دیگر نهادهای متولی…درخواست می شود :
– با افزایش نظارت بر محتوای تولیدات سینمایی و تلویزیونی
– اصلاح رویههای نمایش صحنههای دخانی در فیلمها
– و گنجاندن هشدارها و تحلیلهای آسیبشناسانه در برنامههای سینمایی
از اشاعه الگوهای نادرست جلوگیری کنند.
هنرمندان و برنامهسازان، با توجه به تأثیرگذاری عمیق خود بر افکار عمومی، موظفاند در مسیر ارتقاء سلامت جامعه حرکت کنند و از ترویج الگوهایی که سلامت عمومی را به خطر میاندازند، خودداری نمایند.