پیشنهاد جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران در شرایط تدوین برنامه هفتم توسعه در مجلس شورای اسلامی
دخانیات، حمایت خانواده و جوانی جمعیت در برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران
با توجه به ابلاغیه اخیر سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه از سوی رهبر معظم انقلاب و با عنایت به اهداف سند ملی پیشگیری و کنترل بیماریهای غیر واگیر که به تصویب سران سه قوه و ریاست وقت سازمان بهداشت جهانی رسیده است مبنی بر هدف ۵: کاهش ۳۰ درصدی استعمال دخانیات در افراد بالاتر از ۱۵ سال تا سال ۲۰۲۵، دولت موظف است در برنامه هفتم سازوکارها و زیرساختهای لازم جهت اجرای کامل قانون جامع کنترل با دخانیات را فراهم نماید.
به گزارش روابط عمومی «جمعیت»، بندهای مهم مرتبط با موضوع دخانیات بدین شرح تقدیم میگردد:
- بند ۴: عدالت مالیاتی، ایجاد پایههای مالیاتی جدید
نظر به تأکید مقام معظم رهبری بر عدالت مالیاتی و با توجه به اینکه مالیات دخانیات در ایران یکچهارم مالیات عربستان سعودی، یکششم ترکیه و یکدوم پاکستان است، فرمول پیشنهادی سازمان امور مالیاتی بر سیگار و انواع محصولات دخانی در طول برنامه هفتم اجراشده و سالانه بر اساس نرخ تورم اعلامشده از سوی بانک مرکزی، تعدیل شود.
از ابتدای سال اول اجرای این قانون/ برنامه، مالیات بر مبنای حجم (Specific Tax) انواع سیگار و تنباکوی قلیان، به بند “ت” ماده ۲۶ قانون مالیات بر ارزشافزوده مصوب۱۴۰۰/۰۳/۰۲ به شرح زیر اضافه میشود:
۱- هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی مبلغ سه هزار (۳۰۰۰) ریال
۲- هر نخ سیگار تولید داخل با نشان بینالمللی به مبلغ پنج هزار (۵۰۰۰) ریال
۳- هر نخ سیگار وارداتی به مبلغ شش هزار (۶۰۰۰) ریال
۴- هر بسته ۵۰ گرمی تنباکوی قلیان داخلی مبلغ دویست هزار (۲۰۰۰۰۰) ریال
۵- هر بسته ۵۰ گرمی تنباکوی وارداتی مبلغ چهارصد هزار (۴۰۰۰۰۰) ریال
ضمناً پیشنهاد میشود پس از پایان دوره پنجساله برنامه هفتم، فرمول تقدیمی جهت پایداری کنترل دخانیات بر اساس قانون جامع کنترل دخانیات، مصوب مجلس شورای اسلامی، سال ۱۳۸۵، هم چنان تداوم یابد.
- بند۶: تأکید بر تأمین مواد غذایی و تولید کالاهای اساسی در داخل کشور
اصلاح الگوی کشت و اولویتبخشی به تولید کالاهای راهبردی کشاورزی
جلوگیری از توسعۀ کشت توتون و جایگزینی آن با کشت محصولات استراتژیک مانند برنج، گندم، جو، ذرت، نهادههای دامی و… در طول برنامه هفتم با اجرای برنامههای ترویجی و حمایت از کشاورزان.
- بند ۱۲: ارتقای نظام سلامت
با عنایت بر اینکه از یکسو استعمال دخانیات، عامل خطر اصلی بروز بیش از ۵۰ بیماری غیر واگیر و ۲۰-۱۸ نوع سرطان است. ۲۰ تا ۳۰ درصد موارد سکتههای قلبی و سکتههای مغزی مربوط به دخانیات است. سالانه نزدیک به ۱۵۰۰۰۰ مورد سرطان در کشور حادث میشود که با کنترل استعمال دخانیات از یکسوم موارد سرطان جلوگیری میشود. تحمیل هزینههای سنگین بر نظام سلامت؛ توجه و تمرکز بر کاهش مصرف دخانیات ازجمله هزینه اثربخشترین مداخلات نظام سلامت به شمار میرود.
بند ۱۸: ارتقا سلامت اجتماعی، پیشگیری و کاهش آسیبهای اجتماعی بهویژه اعتیاد
استعمال دخانیات قوام خانواده را در کشور بهشدت تهدید میکند و عامل جدی ناباروری در جامعه است. در خلال ۴ سال اخیر استعمال دخانیات در دختران جوان (۱۵-۱۳ ساله) به میزان ۱۳۳ درصد افزایشیافته است. دخانیات دروازه ورود به بزهکاریهای اجتماعی میباشد. بیش از ۹۵ درصد معتادین مواد مخدر دخانیات و الکل مصرف میکنند. به علاوه رواج روزافزون مصرف سیگار- قلیان و مواد مخدر زنگ خطر جدی برای اعتیاد جوانان کشور است. لازم است برنامههای پیشگیری از مصرف دخانیات در صدر برنامههای وزارتخانههای آموزشوپرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی، صداوسیما، ورزش و جوانان و… قرارگرفته، اجرای قانون جامع کنترل دخانیات مصوب سال ۱۳۸۵ و ممنوعیت جدی تبلیغات و تمام اشکال ترویج آن ازجمله پیشخوان سوپرمارکتها، دکهها و نیز نمایش صحنههای استعمال قلیان و سایر مواد دخانی در فیلمها و سریالهای تلویزیونی، شبکه فیلمهای خانگی و… در طول برنامه موردتوجه قرار گیرد.
دولت موظف است درسال اول برنامه در راستای ایجاد هماهنگی و نظارت عالی بر تولید، عرضه و تقاضای مواد دخانی نسبت به تشکیل سازوکار هماهنگی ملی، در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی اقدام نماید.