نکاتی در خصوص اهمیت سلامت زنان

با توجه به تعریف سازمان جهانی بهداشت ، سلامت حالت رفاه و آسایش کامل روانی، جسمی و اجتماعی و نه فقط فقدان بیماری و یا نقص عضو است، امروزه سلامت و رفاه زنان که نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهد نه تنها بعنوان یک حق انسانی شناخته شده بلکه تاثیر آن در سلامت خانواده و جامعه نیز اهمیت روزافزون یافته است. به طور مثال سرطان پستان را یکی از مهمترین بیماریهای بدخیم در میان زنان و بخصوص در کشورهای در حال توسعه گزارش داده اند که پیش آگهی بدی در مراحل پیشرفته دارد و تاثیر مهمی بر روی سلامت خانواده میگذارد. بعلاوه زنان به دلایل مختلف آسیب پذیرتر از مردان هستند و افزون بر ویژگیهای بیولوژیکی تحت تاثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز قرار دارند. اگرچه زنان نسبت به مردان طول عمر بیشتری دارند، با اینحال بیماریهای جسمی بیشتری بخصوص بیماری حاد و وضعیتهای مزمن غیرکشنده دارند و همچنین مصرف دارو در آنها بیشتر است.

از جمله بیماریهای شایع بین زنان سالمند پوکی استخوان است که می تواند  باعث کاهش کیفیت زندگی افراد یا حتی مرگ آنان شود و میبایست اقدامات لازم جهت کاهش عوامل خطر آن صورت گیرد. پوکی استخوان بیماری اسکلتی سیستمیک است که به صورت کاهش توده استخوانی بروز میکند و مهمترین پیامد آن شکستگیها به خصوص در افراد سالمند است. عوامل خطر پوکی استخوان به دو دسته تعدیل پذیر و تعدیل ناپذیر تقسیم می شوند. سن، جنس، نژاد، ویژگیهای ژنتیک در دسته تعدیل ناپذیر و مصرف سیگار، وزن، فعالیت فیزیکی کم، مصرف طولانی مدت گلوکوکورتیکوئیدها و دریافت ناکافی کلسیم در دسته تعدیل پذیر قرار می گیرند.

در پژوهشی با بررسی تعدادی از بیماران مبتلا به پوکی استخوان، مشخص شد، کاهش تراکم و ابتلا به پوکی استخوان در بیمارانی که مشکلات زمینه ای یا سابقه خانوادگی دارند ارتباط معناداری ندارند و لذا عوامل دیگری مانند مصرف دخانیات، سن، تغذیه، کمی تحرک و … اهمیت می یابد.

از آنجایی که شیوع پوکی استخوان در کشور ما بالا است و در سالهای آینده نیز تعداد سالمندان افزایش خواهد یافت؛ عوارض این بیماری بخصوص برای افراد در سنین بالا چشمگیر است.

همچنانکه  گفته شد مصرف دخانیات نیز یکی از عوامل تاثیرگذار در بیماری پوکی استخوان است و می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد، بنابراین توجه به مساله مصرف دخانیات در کنترل این بیماری اهمیت دارد. در کشور ما نیز مانند دیگر کشورها زنان هم مصرف کننده دخانیات هستند. زنان ممکن است به دلایل مختلف به دخانیات روی آورند. در پژوهشی که درباره مصرف قلیان در میان دختران و زنان جوان شیراز صورت گرفت، نشان داده شد که افراد مورد بررسی به دلیل دوست محوری، برابری گرایی، تجددگرایی، لذت گرایی، تغییر الگوی فراغت و فشار و درماندگی به مصرف قلیان روی آورده اند. بنابراین بمنظور کاهش مصرف دخانیات، بهتر است دلایل گرایش به مصرف نیز مورد بررسی قرار گیرد و به طور کلی با کوشش در جهت کاهش مصرف دخانیات گامی به سوی پیشرفت سلامت زنان برداشته شود.

تنظیم‌کننده :واحد زنان جمعیت مبارزه با دخانیات ایران

منابع:

-دکتر محمد فکور و همکاران، ۱۳۹۹، بررسی عوامل خطر و میزان اثرگذاری مصرف کلسیم و ویتامین دی در کنترل پیشرفت پوکی استخوان، مجله جراحی استخوان و مفاصل ایران، دوره هجدهم، شماره ۲

-سهراب زاده، مهران، ۱۳۹۴، مطالعه کیفی مصرف قلیان بین دختران و زنان جوان شهر شیراز، مجله زن در توسعه و سیاست، س۱۳، ش۲

-نسرین رضایی، ۱۳۹۴، شناسایی ابعاد سلامت زنان ایرانی: مرور مطالعات کیفی، پژوهش پرستاری، دوره ۱۰، شماره ۳

-Ahmadi,B,2012, Women’s health in Iran:issues and challenges, Payesh,1(1)

-Mangolian,P, 2012, The evaluation of the educational plan of breast self examination of woman reffering to health centers. Procedia social and behavioral sciences:31

-Nichols,P,2012, The evolution of the steps program 2003-2010, transforming the federal public health practice of chronic disease preventation, Prev chronic dis. 9:E50