دخانیات معضل فراموش شده

دخانیات یکی از بزرگترین صنایع مرگ آفرین جهان است که طبق آمار سازمان جهانی بهداشت سالانه بیش از ۸ میلیون نفر را در جهان به کام مرگ می‌کشاند، از این تعداد حدود یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به علت استعمال دود دست دوم (دود تحمیلی دخانیات) جان خود را از دست می‌دهند که بیش از ۳۰۰ هزار نفر از این تعداد را کودکان تشکیل می‌دهند،

 این آمار در ایران حدود ۶۰ هزار نفر در سال است، درواقع می‌توان گفت؛ دخانیات به‌تنهایی عامل یک‌سوم سرطان‌هاست و جزو یکی از پنج عامل اصلی مرگ‌ومیر در بیماری‌های غیر واگیر است.

از ابتدای شیوع کرونا در جهان تا امروز (۰۱/۰۱/۱۴۰۰) تعداد ۳۴۵۸۹۶۰ نفر قربانی کرونا شده‌اند، درحالی‌که در طول همین مدت تعداد حدود ۱۰ میلیون نفر در جهان به علت بیماری‌های ناشی از استعمال دخانیات جان خود را از دست داده‌اند، با این حال تلاش‌های همه‌جانبه برای مهار کرونا به صورت گسترده در سراسر جهان در حال انجام است؛ اما دخانیات همچنان بی‌صدا هر ۴ ثانیه جان یک نفر را می‌گیرد.

 دخانیات نه‌تنها از لحاظ بهداشت و سلامت جامعه بشری را مورد هدف قرار داده است؛ بلکه از لحاظ فرهنگی-اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خسارات جبران‌ناپذیری را به مردم علی‌الخصوص مردم کشورهای جهان سوم وارد می‌کند.

 بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته دخانیات یکی از عوامل اصلی بازدارنده توسعه در کشورهای درحال‌توسعه قلمداد می‌شود. خساراتی که دخانیات و مافیای آن به ایران وارد می‌کنند از نظر اقتصادی سالانه بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است، با این حال دولت با ناکارآمدترین سیستم مالیات دخانیات بعنوان ضعیف‌ترین کشور در میان کشورهای عضو معاهده جهانی کنترل دخانیات است که سالانه کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان مالیات از صنایع دخانی اخذ می‌کند. به جرات می‌توان گفت دخانیات نه‌تنها سودی برای دولت ندارد بلکه خسارات جبران‌ناپذیری را به جامعه و دولت وارد می‌کند.

جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با حدود ۴ دهه فعالیت در این عرصه، فعالیت‌های چشم‌گیری داشته که؛ تلاش‌ برای لغو استفساریه خروج قهوه‌خانه‌ها از اماکن عمومی، تصویب قانون ملی مبارزه با دخانیات و رأی دیوان عدالت اداری برای ممنوعیت تولید، واردات و عرضه تنباکوی معسل ازجمله آنهاست؛ اما متأسفانه با وجود تصویب، این قوانین همچنان اجرا نمی‌شود، از دیگر فعالیت‌های مهم جمعیت، طرح پاد (پیشگیری از استعمال دخانیات در مدارس) گامی به سوی شهر بدون دخانیات است، این طرح در تمامی ۶۸ مدرسه مقطع متوسطه شهرستان ورامین به صورت پایلوت در حال اجراست که بیش از ۷۰۰۰ دانش‌آموز را تاکنون آموزش داده است، با اینکه طرح پاد قابلیت اجرا در تمامی مدارس کشور و در تمام مقاطع تحصیلی حتی دانشگاه‌ها را نیز دارد اما متأسفانه تاکنون از طرف هیچ نهاد و سازمان دولتی آنچنان که باید حمایت نشده است.

اکنون با توجه به اینکه در آستانه انتخابات هستیم، از دولتمردانی که قرار است وارد عرصه شوند انتظار می‌رود با پاندمی سرگردان دخانیات مقابله کنند و قوانین مصوب را اجرایی نمایند و اجازه ندهند مافیا و صنایع دخانیات به بهانه‌های مختلف خصوصاً افزایش قاچاق در مقابل افزایش مالیات دخانیات، جان و مال مردم را تصاحب کنند.

 طبق پژوهش‌ها و اقدامات انجام‌شده در سایر کشورها افزایش مالیات یکی از بهترین راه‌های پیشگیری و کنترل دخانیات است اما همچنان در ایران کمترین مالیات دخانیات اخذ می‌شود. برای اثبات این مدعا که دخانیات یکی از روش‌های استکبار جهانی برای جلوگیری از رشد فرهنگی اقتصادی مردم ایران است کافی است به این نکته توجه کنید که با وجود تحریم‌های همه‌جانبه حتی تحریم دارو، دخانیات هنوز تحریم نشده و صنعت دخانیات همچنان درحال‌توسعه است به طوری که در چند سال گذشته واحدهای تولید صنایع دخانی از ۸ به بیش از ۲۱ واحد رسیده است و بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی در سال‌های گذشته در صنعت دخانیات بوده است.

 جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران یک موسسه مردم نهاد است که می‌خواهد فریادهای مردم را به گوش مسئولین برساند و خواسته‌های به حق مردم را از دولت مطالبه کند، این موسسه، از مردم فرهیخته ایران اسلامی، از دولت کنونی و آینده تقاضا دارد؛ در این زمینه از هیچ تلاشی فروگذار نکنند و برای احقاق حق مردم بکوشند.

امیدواریم در آستانه هفته ملی مبارزه با دخانیات، نهضت تحریم تنباکوی میرزای ‌شیرازی دوباره زنده شود و مجلس با نظارت بر اجرای قانون و سازمان قوه قضاییه و سایر ارگان‌ها برای سلامت مردم همه باهم گام جدیدی در این راستا بردارند.

 به امید جامعه عاری از دخانیات

 با تشکر:

روابط عمومی

جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران