نقش بازدارندگی قانون به معنی استفاده از قوانین و مجازات‌ها برای جلوگیری از ارتکاب جرم و حفظ نظم و آرامش اجتماعی است. این نقش به عنوان یک ابزار پیشگیری‌کننده از جرایم، با ترساندن بالقوه افراد از مجازات‌های قانونی، مانع بروز رفتارهای خلاف قانون می‌شود. بازدارندگی، بر این اصل مبتنی است که مجازات‌های قانونی باید ضمن تناسب با جرم، برای جامعه قابل‌رؤیت باشند تا افراد را از قانون‌شکنی بازدارند و فرد مجرم را از تکرار جرم در آینده بازدارد.
عدم پیگیری جدی و جرائم سبکی که برای عدم اجرای قانون جامع کنترل دخانیات در کشور اعمال می‌شود؛ عملاً نقش چندانی در بازدارندگی صنوف متخلف ندارد. کنترل دخانیات مؤلفه‌هایی دارد که اگر به‌صورت جامع و هم‌زمان اجرا نشوند نمی‌توانند اثر قابل‌توجهی بر جای بگذارند؛ بر اساس اسناد سازمان جهانی بهداشت برای کنترل دخانیات بایستی آموزش‌های پیشگیرانه به نوجوانان و جوانان ارائه گردد؛ مراکز عرضه و فروش محصولات دخانی محدود شود، تبلیغات آشکار و پنهان دخانیات متوقف شود؛ تعداد اماکن بدون دخانیات گسترش یابد، امکانات ترک دخانیات برای متقاضیان فراهم شود؛ هشدارهای لازم به شکل گسترده در فضای شهری و در فضای مجازی منتشر شود؛ قانون جامع کنترل دخانیات باقوت و به‌صورت بازدارنده اجرا شود و درنهایت با افزایش مالیات و به‌تبع آن افزایش قیمت دخانیات باعث ایجاد عدم تمایل خرید به‌ویژه در نوجوانان و جوانان شود. شعار روز پنجم هفتۀ بدون دخانیات ضمن یادآوری دوبارۀ ممنوعیت تبلیغات آشکار محصولات دخانی در مراکز فروش و فضای مجازی و تبلیغات پنهان آن در فضای مجازی و سینمای خانگی؛ به مجریان قانون یادآوری می‌کند که بایستی هم در میزان جرائم و هم در نحوۀ اجرای قانون کنترل دخانیات بازنگری کنند.
مطلب تهیه شده توسط دکتر شریف ترکمن نژاد- مشاور علمی جمعیت
