معلولیت (ناتوانی)، ناشی از اختلالاتی در سیستم سلامتی، مانند زوال عقل، نابینایی یا آسیب نخاعی و طیف وسیعی از عوامل محیطی و شخصی است. حدود ۱.۳ میلیارد نفر یا ۱۶٪ از جمعیت جهان، در حال حاضر یک ناتوانی قابل توجه را تجربه می‌کنند. این تعداد به دلیل افزایش بیماری‌های غیرواگیر و افزایش طول عمر افراد در حال افزایش است.
افراد دارای معلولیت شامل چند گروه هستند و عواملی مانند جنسیت، سن، هویت جنسی، گرایش جنسی، مذهب، نژاد، قومیت و وضعیت اقتصادی بر تجربیات زندگی و نیازهای سلامتی آنها تأثیر می‌گذارد. افراد دارای معلولیت مرگ زودتری را تجربه می‌کنند، سلامت بدنی ضعیف‌تری دارند و محدودیت‌های بیشتری را در عملکرد روزمره نسبت به دیگران تجربه می‌کنند.
آمارهای جهانی
حدود ۱.۳ میلیارد نفر یا از هر ۶ نفر، یک نفر در سراسر جهان ناتوانی قابل توجهی را تجربه می‌کنند.
برخی از افراد دارای معلولیت ۲۰ سال زودتر از افراد فاقد معلولیت می‌میرند.
افراد دارای معلولیت دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند افسردگی، آسم، دیابت، سکته مغزی، چاقی و بهداشت ضعیف دهان و دندان هستند.امکانات بهداشتی که دسترسی سختی دارند، برای افراد دارای معلولیت تا ۶ برابر بیشتر است.
حمل و نقل برای افراد دارای معلولیت، ۱۵ برابر دشوارتر از افراد بدون معلولیت است.
نابرابری‌های بهداشتی ناشی از شرایط ناعادلانه‌ای است که افراد دارای معلولیت با آن مواجه هستند، از جمله برچسب‌زنی، تبعیض، فقر، محرومیت از تحصیل، اشتغال و موانعی که خود نظام سلامت با آن مواجه است.
عوامل موثر در نابرابری سلامت، عوامل ساختاری، عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت، عوامل خطر و سیستم سلامت هستند.
افراد دارای معلولیت بیشتر در معرض عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر مانند مصرف دخانیات، رژیم غذایی نامناسب، مصرف الکل و کمبود فعالیت بدنی هستند. دلیل اصلی این امر این است که آنها اغلب از مداخلات بهداشت عمومی محروم هستند.
کشورها بر اساس قوانین بین‌المللی حقوق بشر و در برخی موارد قوانین داخلی، موظف به رسیدگی به نابرابری‌های سلامتی هستند که افراد دارای معلولیت با آن مواجه‌اند. کنوانسیون حقوق معلولان، از کشورهای عضو می‌خواهد اطمینان حاصل کنند که افراد دارای معلولیت، مانند سایر افراد، به همان اندازه، کیفیت و استاندارد به مراقبت‌های بهداشتی رایگان یا مقرون به صرفه دسترسی داشته باشند.
ترجمه: فاطمه عظیم‌بیگ، مرکز تحقیقات کنترل دخانیات
این مطلب ترجمه‌ای است از:
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/disability-and-health
