فعالیت های واحد زنان در هفته ملی بدون دخانیات

واحد زنان جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران به مناسبت هفته ملی بدون دخانیات ۱۴۰۰، طی این هفته، به اجرای برنامه‌های آنلاین با هدف آگاهی‌رسانی دربارۀ مضرات دخانیات و مسائل پیرامون آن پرداخت. این برنامه‌های آموزشی در مناطق ۷ و ۶ شهرداری تهران و برای شهروندان این مناطق به ویژه بانوان، از طریق فضاهای مجازی ازجمله اینستاگرام و واتساپ برگزار شد. همچنین برنامه‌ای مشابه در اداره امور بانوان شهرداری منطقه ۵ و ۱۴ و نیز در اداره بهداشت دانشگاه الزهرا برای کارمندان دانشگاه و در دانشکده پرستاری بیمارستان بانک ملی، برای دانشجویان و پرسنل این بیمارستان برگزار شد.

زهرا صدر مدیر واحد زنان «جمعیت» در این کارگاه‌های آموزشی که با شعار “تعهد من ترک قلیان” برگزارشده بودند با اشاره به اینکه قلیان نه‌تنها به‌اندازه سیگار اعتیادآور است بلکه به دلیل شیوع استفاده از آن بسیار مضرتر از سیگار است، وی همچنین در این کارگاه‌ها گفت: در مصرف قلیان افراد در هر دم و بازدم دود زیادتری را با نفس‌های عمیق‌تر نسبت به پک سیگار فرو می‌دهند و این روند ممکن است تا یک ساعت به طول انجامد؛ همچنین از سوختن تنباکوی موجود در سیگار بیش از ۴۰۰۰ و در قلیان نزدیک به ۷۰۰۰ هزار نوع ماده شیمیایی (زیان‌بخش) وجود دارد که بیش هفتاد ماده آن سرطان‌زا است. وی افزود با توجه به بحران فعلی کرونا استعمال قلیان از طریق پخش شدن دود بازدمی (قلیان یا سیگار) مصرف‌کننده مبتلا به کرونا در محیط اطراف و همچنین استفاده از یک لوله مشترک قلیان فرد مبتلا و دیگر افراد، در گسترش بیماری کووید-۱۹ نقش دارد:

صدر همچنین از افزایش شیوع مصرف دخانیات و کاهش سن مصرف به ویژه در دختران جوان ابراز نگرانی کرد و گفت، زنان چه خود مصرف‌کننده دخانیات باشند و یا در معرض دود تحمیلی دیگران قرار بگیرند، بزرگ‌ترین قربانیان این صنعت پرسود هستند. طبق گزارش منتشرشده در اطلس جهانی دخانیات تنها در سال ۲۰۱۶ دخانیات علت مرگ بیش از ۷.۱ میلیون انسان بوده است که از این تعداد دو میلیون نفر زن بودند. زنان علاوه بر خطرهای عمومی مصرف دخانیات، در معرض خطر عوامل خاص جنس خود از نظر فیزیولوژیکی نیز قرار دارند و این امر اهمیت موضوع را مضاعف می­کند.

اهمیت سلامت زنان و مخصوصاً دختران جوان به عنوان مادران آینده و تأثیرگذاری آن‌ها به عنوان الگوی رفتاری نوجوانان و جوانان، اگر مورد غفلت واقع شود، آسیب‌های جبران‌ناپذیری برزنان و درنتیجه جامعه در پی خواهد داشت.

درک عواملی که برای شروع و تداوم دخانیات مؤثرند، می­تواند دستورالعمل­های کنترل دخانیات را به حالت بهینه در­آورد.

مدیر واحد زنان «جمعیت» همچنین از آثار دود تحمیلی برزنان باردار به وزن کم نوزاد هنگام تولد، سندروم مرگ ناگهانی نوزاد و اختلال در رشد ریه جنین اشاره کرد و افزود عوامل اجتماعی، عوامل خانوادگی، فردی و روانشناختی، عوامل زیستی، پزشکی و ژنتیکی در گرایش افراد به دخانیات نقش دارد.

وی نقش خانواده را در کنترل دخانیات بسیار مهم و اساسی دانست و گفت: زنان به عنوان مادر خانواده نقش مهمی در پیشگیری از استنشاق دود دست دوم توسط خود و کودکانشان را دارند. زنان می‌توانند مشوقی برای ترک سیگار در همسران خود باشند و حتی اگر با یک فرد سیگاری زندگی
می‌کنند که مایل به ترک آن نیست با ممانعت از مصرف سیگار در فضای داخلی منزل (با اینکه مشکل مواجهه با دود تحمیلی را از بین نمی‌برد ولی خطرات آن را به میزان زیادی کاهش می‌دهد) می‌توانند خطر استنشاق دود تحمیلی را کاهش دهند. زنان با آموزش مضرات قلیان بعنوان یک وسیله تدخینی و نه تفریحی، نقش مهمی در آگاه‌سازی خانواده داشته و در تأمین تفریحات سالم برای افراد خانواده و پیشگیری از ورود فرزندان خود به دروازه اعتیاد مشارکت خواهند داشت. مـردان نیز در خانواده نقش و مسئولیت‌های مهمی در سلامتی زنان و فرزندان دارند؛ در بیشتر مواقع مردان عامل اصلی قرار گرفتن زنان و کودکان در معرض دود سیگار هستند.

در پایان صدر با اشاره به اینکه استعمال دخانیات سبک زندگی سالم را تباه می‌کند، کنترل و پیشگیری از استعمال دخانیات را به امید رسیدن به جامعه‌ای عاری از استعمال دخانیات از اولویت‌های اجتماعی برشمرد.